NS: Het spoor is over acht jaar vol

vrijdag 16 augustus 2019
timer 2 min

De maximale spoorcapaciteit is in zicht. Dat zegt Roger van Boxtel, president-directeur NS, tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers. In 2027 is het spoorplafond bereikt.

“Het is fijn dat meer reizigers voor de trein als duurzaam vervoermiddel kiezen, ook met oog op het klimaatakkoord”, zegt Van Boxtel. “Nu het spoorplafond vervroegd in zicht komt, hebben we dringend meer capaciteit nodig om meer treinen te kunnen rijden. NS pleit er daarom samen met de Mobiliteitsalliantie voor dat het budget voor ProRail versneld beschikbaar komt om knelpunten in de infrastructuur voor 2027 op te lossen.”

Verschillende prognoses
De nieuwste prognoses van NS laten zien dat het Nederlandse spoor in 2027 de maximale capaciteit heeft bereikt. Dat is drie jaar eerder dan verwacht in de Nationale Markt en Capaciteits Analyse (NMCA). Het Rijk hanteert de NMCA-prognose voor het bepalen van bijvoorbeeld nieuwe infrastructuur. De NMCA-norm gaat uit van een jaarlijkse reizigersgroei tussen de 1,4 en 1,9 procent. Als echter de trend van de eerste zes maanden van 2019 zich doorzet, dan is het plafond in 2025 al bereikt. De reizigersgroei in het eerste halfjaar van 2019 bedroeg namelijk 4,6 procent.

Knelpunten

NS houdt bij de aanschaf van treinen rekening met de snelle groei. "Steeds vaker ontstaat de situatie dat er onvoldoende spoor is om nog meer ritten te rijden of om treinen te verlengen. Ook zijn cruciale perrons hiervoor te kort", schrijft NS in een verklaring. Op de drukste trajecten kunnen treinen nu al niet meer worden verlengd. Mede daardoor daalde de kans op een zitplaats in de spits naar 95,0 procent, tegenover 95,5 procent een jaar eerder.

Lees hier alles over de halfjaarcijfers van NS

De oplossing is - volgens mij - niet meer spoor van NS, maar eerder een uitgebreid metronetwerk in - met name - de randstad. Dat netwerk zou vooraleerst veel meer flexibiliteit moeten opleveren voor reizigers. Daarnaast zouden deze metro's moeten aansluiten op de huidige NS stations.

Vergeleken de investeringen die de afgelopen decenia zijn gedaan in het wegenet, is het spoor wel erg achtergebleven. Snelwegen zoals de A2 zijn nu op bepaalde plekken 10 banen breed en nog staat het er vast. Extra spoor word alleen aangelegt als laatste redmiddel als het niet anders kan en van echte vooruitziende blik of toekomstvisie is vaak geen sprake. Met uitzondering van Amsterdam-Utrecht, Leiden - Rotterdam - Dordrecht en Gouda - Utrecht is het spoor gewoon 2 sporen breed en dan missen we nog delen Delft - Schiedam en Gouda - Woerden. Op de trajecten waar de NS binnenkort elke 10 minuten een intercity wil laten rijden is spoorverdubbeling haast verplicht om de stoptreinen en intercities van elkaar te scheiden. Spoorverdubbeling kan op 2 manieren worden bewerkstelligd: 1, door simpelweg 2 extra sporen naast de huidige sporen aan te leggen of 2, door een nieuw traject tussen 2 stations te creeren. De makkelijke weg is niet altijd de beste, al is het maar omdat de intercities ook sneller moeten gaan.

Bijvoorbeeld, het word heel moeilijk om het spoor door Zaanstad te verdubbelen. Er is sipelweg te weinig ruimte en er zijn ook 2 bochten in het traject waar snelheidsbeperkingen gelden. Beter is om vanaf Sloterdijk een nieuw traject aan te leggen rechtdoor naar de A9 toe die dan gevolgt kan worden tot aan Heilo waar weer aangesloten kan worden op het huidige traject. Dit nieuwe traject kan makkelijk worden aangelegt voor 200km per uur en zorgt ervoor dat de frequency van zowel de stoptreinen als de intercities kan worden verhoogt.

Hetzelfde idee kan gebruikt worden voor het traject Utrecht - Ede maar dan kan er een nieuw stoptrein traject worden aangelegt via de Uithof - Zeist - Driebergen/Zeist - Maarn - Veenendaal en dan door Veenendaal via Bennekom naar Ede station. Het huidige spoor kan dan blijven voor de intercity.

Er kan zo ook worden gedacht aan de trajecten Amersfoort - Amsterdam/Schiphol of Utrecht - Amersfoort - Zwolle.

Dan zijn er ook nog de enkele nieuwe trajecten zoals Breda - Utrecht en mischien een betere verbinding met de noordelijke provincies. Dat laatste kan via het nu al beroemde maar nooit aangelegde traject Lelystad - Heerenveen - Groningen maar dan zal ook het spoor Schiphol/Amsterdam - Almere - Lelystad anders moeten want deze zit na de opening van de Hanzelijn helemaal vol. Een ander idee is om de nieuwe lijn naar Alkmaar door te trekken via Schagen over de afsluitdijk naar Leeuwarden en dan naar Groningen. Door een verbinding te maken van de lijn vanaf Alkmaar langs de westkant van Amsterdam naar Schiphol sluit deze eventueel ook aan richting Den Haag en Rotterdam.

Wat de ideeen ook zijn, een uitgebreider metronetwerk in de randstad zoals Marcel voorstelde, spoorverdubbelingen, meer bussen/trams, het word tijd dat de overheid met een goed nieuw openbaar vervoersplan komt en daar de komende 20 jaar in door investeerd. Geen lapmiddellen meer zoals een extra opstelspoortje of een langer perronnetje maar een echt nieuw plan die het hele land, dus niet alleen de randstad, een goed openbaarvervoer netwerk geeft.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Spoordijken misschien niet goed genoeg voor zwaardere en langere treinen

11 dec 2023

Er is meer onderzoek nodig naar de stabiliteit van spoordijken om zeker te weten dat deze grond het groeiende…

Lees verder »

BRT: Kansrijk, maar gemakkelijk noch goedkoop

1 dec 2023

Dit artikel is een voorpublicatie van het boek ‘Betere bus’, over BRT en andere vormen van hoogwaardig…

Lees verder »

Hoe ontwerp kan bijdragen aan (on)toegankelijkheid

25 sep 2023
De fysieke toegankelijkheid van het openbaar vervoer wordt geregeld in de Wet gelijke behandeling op grond van…
Lees verder »
descriptionArtikel

Blog: Oplossing voor verdwijning van bushaltes?

2 mei 2023
Bushaltes verdwijnen steeds vaker uit dorpen, omdat buslijnen worden gestrekt. Een bepaalde groep reizigers wordt…
Lees verder »
descriptionArtikel

PBL: (1)500 bushaltes minder in vijf jaar

2 mrt 2023

Het aantal bushaltes is de afgelopen vijf jaar met 527 afgenomen, inventariseerde tv-programma Pointer. Volgens…

Lees verder »

Blinde vlek ov-gevaar andere weggebruikers

13 dec 2022

Het openbaar vervoer is uitermate veilig voor de inzittenden van trein, tram en bus, maar er is een blinde vlek…

Lees verder »

Deltaplan versterkt ov én woningbouw Noord-Nederland

2 dec 2022

Drie ov-maatregelen en overheveling van tienduizenden extra woningen vanuit de Randstad naar Noord-Nederland…

Lees verder »
descriptionArtikel

Grote investeringen in bereikbaarheid Zuid-Holland

15 nov 2022

Het Rijk, de Metropoolregio Rotterdam/Den Haag, Provincie Zuid-Holland en de gemeentes Den Haag en Rotterdam…

Lees verder »