'Breng alle laadinfra-eisen in kaart'

Auteurs: Rein Boshuisen, Michiel van Ardenne en Steven Hoog

De zorgen blijken voorbarig. Tijdens de werkzaamheden wordt het verkeer door een van de twee te bouwen tunnelbakken geleid. Er zijn versmalde rijbanen, wat zorgt voor een blijvende beschikbaarheid én het afnemen van de files. Tijdens de bouw is al goed te merken dat een verbreding werkt, de A4 is zijn prominente plek in de file top 10 kwijt. Gedurende het jaar krijgt Steven een ander project, waardoor hij niet meer dagelijks over de A4 hoeft te rijden en de afronding van het project niet mee krijgt. 

Laatst rijdt Steven hetzelfde traject weer eens, vol vertrouwen in de innovatieve oplossing en weinig rekening houdend met files. Tot zijn verbazing staat hij muurvast. De tijdelijke driebaansweg heeft plaatsgemaakt voor een permanente weg, inclusief versmalling naar twee rijstroken. Hij denkt terug aan de werkzaamheden en vraagt zich af waarom hij toen wel kon doorrijden. Blijkbaar werkte de tijdelijke oplossing beter dan de permanente. 

Het is natuurlijk doodzonde dat een miljoenen kostende aanpassing aan de A4 niet heeft gezorgd voor een vermindering van de filedruk, terwijl de tijdelijke oplossing wel effectief bleek. Hoe toekomstbestendig is deze aanpassing eigenlijk geweest? Hoe zorgen we ervoor dat dit soort grote investeringen toekomstbestendig zijn? 

Op weg naar zero emissie busvervoer zien we hetzelfde probleem terugkomen als bij de verbreding van de A4 acht jaar geleden: het zorgen voor een toekomstbestendige aanpak. Het aanleggen van de laadinfrastructuur voor elektrische bussen is net als de verbreding van de A4 complex met diverse stakeholders, belangen en toekomstvisies. Om de toekomstbestendigheid van de laadinfrastructuur te kunnen garanderen is het van belang alle stakeholders en hun eisen te kennen. 

Systems Engineering
De concessieverlener zal eisen stellen aan de toekomstvastheid en kosten, de concessienemer aan de locaties en laadtijd. Er zijn echter meer stakeholders. De gemeente is verantwoordelijk voor de openbare ruimte, de netbeheerder moet de netaansluiting verzorgen en dan zijn er nog omwonenden die een laadpaal voor de deur krijgen. Bovendien zijn er locaties waar meerdere concessies overlappen, waardoor al de hierboven genoemde stakeholders ook vanuit het naastgelegen concessiegebied een rol spelen. 

Door gestructureerd alle eisen in kaart te brengen wordt inzichtelijk wat de belangrijkste knelpunten, raakvlakken en afhankelijkheden zijn. Dit maakt de verschillende belangen zichtbaar, waarna toekomstbestendige eisen voor de laadinfrastructuur kunnen worden opgesteld. Dit is de basis voor de methodiek Systems Engineering, die cruciaal is om vanuit de functionaliteit en belangrijkste eisen aan het ontwerp te blijven voldoen. Zeker bij dergelijke grote infrastructurele projecten. 

Helikopterview
Systems Engineering start altijd met de topeis aan het systeem. Deze kan bijvoorbeeld worden gedefinieerd als ‘in 2025 is al het busvervoer vrij van CO2-uitstoot.’ Van hieruit zijn er twee systemen: de bussen zelf en de laadinfrastructuur. Door alle eisen aan de laadinfrastructuur te verzamelen, krijgen we een duidelijk beeld waar het systeem aan moet voldoen. De volgende stap is het ontleden van deze infrastructuur: uit welke onderdelen bestaat het systeem? Welke eisen worden gesteld per onderdeel? 

De belangrijkste eisen aan de laadinfrastructuur zullen bij elk concessiegebied gelijk zijn. Wij adviseren dan ook om de eisen vanuit een helikopterview in kaart te brengen en niet per concessieverlener. Op deze manier kunnen we voor het totale systeem gebiedoverschrijdende informatie en eisen inwinnen. Zo maken we niet alleen de raakvlakken in het systeem e-bus/laadinfra inzichtelijk, maar ook de raakvlakken tussen de verschillende concessiegebieden. Zo kan, in tegenstelling tot de vernieuwde A4, de laadinfrastructuur toekomstbestendig worden aangelegd.

De auteurs zijn adviseur bij Stevin Technology Consultants