Autoverslaafd Luxemburg zet in op tram

zondag 10 september 2017
timer 4 min

Luxemburg is autoverslaafd. En dat zadelt Luxemburg-stad inmiddels met een fors probleem op. Met software (en een hoop EU-subsdidie) lukte het niet om de forens uit de auto te krijgen. Hardware, in de vorm van een tram, moet dat wel doen.

Elke dag staat het muurvast rond Luxemburg-stad. Zowel de snel- als de stadswegen kunnen de drukte niet meer aan. De stad is een economische magneet met een gunstig belastingklimaat en onder meer een grote bancaire en financiële sector, een erfenis van het in 2015 opgeheven bankgeheim. In het land wonen net geen 600.000 mensen, van wie ongeveer 115.000 in de hoofdstad. Het aantal mensen overdag in de stad is echter vele malen groter: met alle forenzen zijn er dan 400.000 mensen.

De helft van alle forenzen komt bovendien van over de grens: dagelijks reizen ruim 140.000 mensen vanuit Duitsland, België en Frankrijk naar de Luxemburgse hoofdstad om hun brood te verdienen. Verreweg het grootste deel komt met de auto. En ook Luxemburgers zelf zijn aan hun auto verknocht. Het land heeft 0,76 auto per inwoner (baby’s en hoogbejaarden meegerekend), het hoogste aantal van de EU. Ter vergelijk: Nederland komt op 0,48 auto per inwoner uit. De auto kent in Luxemburg bovendien een modal split van 85 procent.

Spaghetti van buslijnen
Verkeerskundige Francesco Viti van de Universiteit van Luxemburg ziet dat de stad inmiddels met een enorm verkeersprobleem zit. De toegangswegen naar de stad staan eigenlijk de hele dag vol; in de spits staat het muurvast. “Het is moeilijk om de Luxemburger te bewegen om in het ov te krijgen; ook omdat het lijnennet niet logisch in elkaar zit. Het is een soort spaghetti van bussen die kris-kras door elkaar rijden.”

De regie van het ov in Luxemburg ligt bij de Mobilitéitszentral. De diensten zijn ondergebracht bij verschillende vervoerders. In Luxemburg-stad zijn dat drie grote spelers: AVL, het gemeentelijk vervoerbedrijf (dat sommige van de lijnen ook weer uitbesteed aan onderaannemers), Sales-Lentz en Emile Weber. De laatste twee zijn private ondernemingen die naast hun ov-activiteiten ook nog bijvoorbeeld taxidiensten en touringcars aanbieden.

Zowel de bussen als treinen van CFL werken met hetzelfde, vaste kilometertarief. Aan de andere kant van de grens is dat anders. Elk land heeft zijn eigen systeem en eigen tarifering. “Neem alleen al België: daar zijn al vijf verschillende tarieven”, legt Viti uit. Een project om het grensoverschrijdende ov aantrekkelijker te maken door middel van een reisplanner mislukte jammerlijk. De data kon onvoldoende op elkaar worden aangesloten, waardoor reizigers soms voor de meest simpele zoekopdrachten geen resultaat kregen. Het meest concrete dat het 450.000 euro kostende project, voor de helft betaald met EU-subsidies, opleverde was een nauwelijks gebruikte huisstijl voor ov in de Grotere Regio, het gebied rond Luxemburg, Namen, Saarbrücken en Straatsburg.

Hoop op de tram
De stad heeft nu haar hoop gevestigd op de tram. Die keert vanaf eind dit jaar weer terug na 53 jaar afwezigheid. De Luxtram moet de ruggengraat worden van het ov in Luxemburg-stad. Eind dit jaar moet de tram gaan rijden ten noorden van de stad, tussen het tentoonstellingsterreing LuxExpo en Kirchberg. In de loop van volgend jaar moet het tracé berijdbaar zijn tot aan het Gare Central. Als het project in 2021 gereed is, moet er een lijn van 16 kilometer liggen tussen het vliegveld in Findel in het noorden en winkelcentrum Cloche d’Or in het zuiden, dwars door de stad en grotendeels op vrijliggende baan.

In juli maakten de eerste van de 21 CAF-trams in de stromende regen hun eerste voorzichtige testritten op de Luxemburgse rails. De voertuigen zijn 45 meter lang en bestaan uit zeven modulen. Ze hebben een capaciteit van 422 passagiers en een maximum snelheid van 70 kilometer per uur. Aan boord zit een batterij, zodat er in de binnenstad zonder bovenleiding gereden kan worden. Net als de meeste bussen in Luxemburg kun je zien dat er niet op een eurootje meer is beknibbeld. De voertuigen kennen een hoogwaardige afwerking.

Wanneer de tram voltooid is, moet het gedaan zijn met het onoverzichtelijke lijnennet van Luxemburg. De ambitie is om de meeste buslijnen te elektrificeren en ze veelal als feeder te laten fungeren voor de tramlijn die mensen vlot door de stad loost. Ook komen er op meerdere plekken P+R-terreinen, die zelfs de Luxemburgers en de forens van over de grens moet verleiden om voor de laatste paar kilometer de auto te laten staan.

Dat is wel zorgelijk: een verkeerskundige aan de universiteit die een relatief eenvoudig OV-lijnennet al niet snapt. Blijkbaar liggen zijn voornaamste kwaliteiten op andere onderdelen van het verkeer...

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Vlak de internationale bus niet uit

14 nov 2023

Vaak noemen we de internationale trein als alternatief voor het vliegtuig op korte afstanden. Maar de…

Lees verder »

Lokaal ov, een lokale zaak?

10 okt 2023

We hebben het steeds minder over ov en ov-concessies en vaker over publieke mobiliteit en publieke…

Lees verder »
descriptionArtikel

Frankrijk overweegt onbeperkt ov-reizen tegen vast maandelijks tarief

5 sep 2023

In navolging van het succesvolle Duitse model overweegt Frankrijk de invoering van een maandelijks ov-…

Lees verder »
flash_onNieuws

De Lijn rijdt nieuwe trams in Antwerpen

30 jan 2023

De Vlaamse vervoerder De Lijn is per maandag 30 januari gestart met de exploitatie van negen nieuwe trams,…

Lees verder »
flash_onNieuws

Lelylijn opgenomen in transportnetwerk EU

5 dec 2022

De Lelylijn is opgenomen in het trans-Europese transportnetwerk TEN-T van de Europese Unie. Europa onderkent…

Lees verder »
person_outlineBlog

Twee lessen over veiligheid

29 nov 2022

Onlangs was ik met een internationale groep collega-tramexperts te gast bij de gemeente Clichy-sous-Bois, een…

Lees verder »

‘Lopen belangrijk voor het openbaar vervoer’

22 nov 2022

Hoewel er veel aandacht is voor de veiligheid van voetgangers, is er over de beloopbaarheid van haltes en…

Lees verder »

Tribus bouwt verder in Duitsland

9 nov 2022

Busombouwer Tribus is in 24 jaar tijd opgeklommen tot een gevestigde naam in het Nederlands kleinschalig…

Lees verder »