Ingezonden: ov heeft wendbaarheid nodig

maandag 26 april 2021
timer 3 min

De aanbodgestuurde dienstregeling heeft zijn langste tijd gehad in het landelijk gebied, schrijft Forseti-adviseur Daan Stevens. Volgens hem is meer wendbaarheid nodig, net zoals in andere dienstverleningen om ons heen.

Dienstregeling. Deze term zette DOVA-directeur Jan van Selm onlangs in het zonnetje in een mooie column. Uit respect voor al het vakwerk wat erachter schuilgaat. En terecht, het ontwerpen van een trein- of busdienstregeling is een ambacht.

Dienstregeling, we vergeten wel eens dat het jargon is. Als we kijken naar de meest populaire online zoektermen van oriënterende reizigers dan vinden we het begrip niet eens terug in de top 10. Men zoekt vooral op termen als ‘treintijden’, ‘bustijden’, ‘hoelaat bus?’ etcetera.

Wat zegt dat? Reizigers zijn natuurlijk niet geïnteresseerd in een schema vol dagsoorten en voetnoten. Veel belangrijker is geworden dat je weet waar je aan toe bent, realtime, hier en nu.

Flexreizigers

Dat is een belangrijk gegeven voor als we straks, noodgedwongen door corona, vaker combinaties gaan maken van vast en flexibel vervoer. Bijvoorbeeld met in de spits vaste lijndiensten en in de daluren vervoer op afroep. Het toenemende belang van het presenteren van realtime reisopties biedt juist de kans om flexibeler in te spelen op daluren en landelijke gebieden.

Een flexreiziger heeft vooral vastigheid nodig. Die moet je aan de hand meenemen en continu geruststellen met statusupdates, annuleringsopties en gegarandeerde vertrek- of aankomstvensters.

Zo’n klantervaring is nu alleen nog te realiseren met een aparte app, of met behoorlijk wat kunst- en vliegwerk. Volledige integratie van al deze functionaliteiten met 9292 en MaaS-platforms kan pas met een NeTEx-standaard voor flexvervoer en/of een TOMP-api die ook haltes, verbindingen en geplande rijtijden ondersteunt. Gelukkig gaat het hier om techniek. Dat is in feite met de juiste prioriteit op te lossen. 

Meer wendbaarheid nodig

De grootste uitdaging is misschien wel dat het ontwerpen van een flexibele dienstregeling nog onnatuurlijk aanvoelt. Zeker nu, tijdens de coronaperiode, valt op hoe aanbodgestuurd men blijft rijden.

Wanneer de vraag lager en daarmee onvoorspelbaarder wordt, verwacht je meer wendbaarheid. Bijvoorbeeld door frequentieverlagingen te combineren met ‘vliegende versterkingsbussen’ die opduiken daar waar nodig, op basis van historische data en externe factoren zoals het weer op dag- en minuutniveau. Maar ook met oproepbare flex- en deelsystemen die als stopverf de gaten dichten in de avonden en weekenden en hun samenwerking vinden met in het gebied aanwezige wmo-taxi’s. Het vraagt meer wisselwerking tussen vervoerkundigen, data-analisten en programmeurs.

Vraag voorspellen en beheersen

Een jaarlijkse one-size-fits-alldienstregeling rijmt in ieder geval niet meer met de verwachtingen, vooral niet in dunbevolkte gebieden. De komende jaren gaat het pas echt hard. Met de introductie van 5G en verbeterde chips, wordt het uitwisselen van informatie nog tien keer sneller. Planalgoritmes werken dan met een exponentieel groeiende rekenkracht. Het is moeilijk te bevatten, maar het oppikken, afzetten en informeren van mensen kan nog veel slimmer berekend worden en in relatie tot meer complexe factoren.

Zo kunnen we de vraag steeds beter voorspellen en beheersen. Het flexibel kunnen sturen op actuele data is al de norm in steeds meer dienstverlening om ons heen. Dat schept ook andere verwachtingen qua wendbaarheid van de dienstregeling, of zeg… de tijd van jouw bus.

Daan Stevens is als adviseur binnen Forseti actief in projecten om collectieve mobiliteitssystemen steeds beter in te richten op een toekomst van flexibel & inclusief vervoer.

Allemaal prachtige beleidstheorie. De praktijk is dat de keuzereiziger gewoon de auto kiest, en de captives thuisblijven / fietsen / brommeren / scooteren. Waarna het OV met 1 muisklok opgeheven wordt. Das dan wel weer helemaal van deze tijd.

Opvallend is ook hier weer de bekende techgeloofsbelijdenis: digitalisering, apps, algoritmes, 5G, snelle chips, dynamisch, markt. Vooral tech-gefascineerden zijn er dol op. Zo vloeit er nog meer geld naar management, overhead, beleid, visies, congressen, ICT, pilots, updates, hacking security consultants etc etc.
En de belastingbetaler? Die snapt niet hoe je met zoveel publiek geld zo weinig OV kunt realiseren.

Is het de bedoeling van het OV een soort veredelde belbus te maken?
Eerst van alles invullen op je mobieltje en dan een kwartier te laat worden opgehaald ,zodat je je trein gegarandeerd net mist ?
Peter

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Nieuwe treinen voor MerwedeLingelijn vanaf 2027

18 mrt om 13:34 uur

QBuzz en de provincie Zuid-Holland investeren vanwege de invoering van ERTMS in nieuwe treinen voor de …

Lees verder »
descriptionArtikel

NS: Pittig jaar voor de boeg

26 jan om 08:48 uur

NS waarschuwt treinreizigers voor een 'pittig jaar', vanwege geplande werkzaamheden, vertragingen en…

Lees verder »
person_outlineBlog

Busplatform

6 dec 2023

Ik ben dol op busprojecten. De verduurzaming, de infrastructuur in de openbare ruimte of het modelleren van…

Lees verder »
descriptionArtikel

ChristenUnie:'500 miljoen per jaar voor ov'

22 nov 2023

In de week voorafgaand aan de verkiezingen interviewt OV-Magazine, in samenwerking met Vervoerregio Amsterdam,…

Lees verder »
descriptionArtikel

'Beter ov past bij de grote uitdagingen in Nederland'

21 nov 2023

 

In de week voorafgaand aan de verkiezingen interviewt OV-Magazine, in samenwerking met Vervoerregio…

Lees verder »
flash_onNieuws

Tariefstijgingen ov in 2024 definitief van de baan

20 nov 2023

Afgelopen vrijdag 17 november maakte staatssecretaris Heijnen officieel bekend dat 300 miljoen euro beschikbaar…

Lees verder »
descriptionArtikel

GroenLinks-PvdA: 'Het ov moet weer betaalbaar zijn'

16 nov 2023

In de week voorafgaand aan de verkiezingen interviewt OV-Magazine, in samenwerking met Vervoerregio Amsterdam,…

Lees verder »
descriptionArtikel

D66: 'Van verkokerd ov naar publieke mobiliteit'

15 nov 2023

In de week voorafgaand aan de verkiezingen interviewt OV-Magazine, in samenwerking met Vervoerregio Amsterdam,…

Lees verder »