Picto panic

Juist bij nieuw of gerenoveerd materieel valt het me op: die vreselijk stramme rolstoel-pictogrammen, en die antieke kinderwagen. Als een litteken op een opvallende plek.

Kan dat niet wat eigentijdser? Zijn er geen betere pictogrammen beschikbaar? Natuurlijk zijn die er, allang zelfs. Bij de introductie van R-net, in 2010, stelden we een standaard familie van pictogrammen voor, een bijdrage van onze partner in het R-net project, bureau Mijksenaar.. Mooi op elkaar afgestemd, met mensfiguren die allemaal dezelfde lijndikte, afgeronde ledematen en vriendelijke vorm hadden. Een zichzelf voortbewegende, autonome rolstoeler. En in plaats van de ouderwetse kinderwagen een vrolijke buggy. 

Dat ging een paar jaar goed, totdat opeens een serie nieuwe bussen niet toegelaten dreigde te worden. Waarom? U raadt het al: omdat de pictogrammen niet exact hetzelfde waren als die in de norm. En dus wordt er nu voorop de bus een ouderwets pictogram geplakt. In de spoorwereld speelt hetzelfde: in de normen voor treinen wordt verwezen naar een overzicht van ISO-pictogrammen, en het ISO rolstoelpictogram is wat je op het nieuwste materieel ook ziet. Omdat niemand het risico wil lopen dat een overijverige inspecteur commentaar heeft op de uitvoering van een pictogram.

Als het gaat om de vorm van letters en cijfers vinden we het allemaal de normaalste zaak om te snappen dat een ‘A’ in verschillende lettertypen hetzelfde betekent, maar bij pictogrammen is dat kennelijk niet zo vanzelfsprekend. En dat is vreemd, want de wereld verandert en de vorm van objecten die met een pictogram worden aangeduid verandert ook. En waar allerlei andere pictogrammen, die niet expliciet in een norm worden afgebeeld, zich in de loop van de afgelopen halve eeuw hebben ontwikkeld, vallen die oubollige en houterige rolstoel, man met wandelstok en kinderwagen steeds meer uit de toon. Ik denk dat het tijd wordt om eens goed te evalueren waar pictogrammen in het openbaar vervoer voor staan. Om wat meer ruimte te geven voor moderne uitvoeringen. Want uiteindelijk gaat het om het goed begrijpen van de pictogrammen, en niet om het letterlijk gelijk zijn aan een afbeelding uit de vorige eeuw, lijkt me.