Commissie marktordening: ACM gaat ver

De onderzoeksleiders Hans van der Vlist en Peter van den Berg deden onderzoek naar verschillende scenario's voor de marktordening op het spoor, naar aanleiding van het Fyra-rapport. Ze spraken daar onder meer over met verschillende wetenschappers, de betrokken bedrijven en andere partijen. Het rapport kwam in april uit, samen met een ACM-advies over de ordening.

Lees ook: 'Verbeter Nederlands spoor stapsgewijs'

Wat opvalt is dat het ACM-advies een stuk verder gaat dan het rapport van Van der Vlist en Van den Berg. Met name over het beheer van stations. "De ACM steunt de mogelijkheid om zeggenschap van stations te reorganiseren in de diverse scenario’s. Op deze manier zijn er minder prikkels om concurrenten te benadelen. Los daarvan vindt de ACM de verdeling van verantwoordelijkheden tussen NS en ProRail op dit moment erg complex. Daarom lijkt het de ACM efficiënt om het hele beheer van stations bij één instantie onder te brengen."

Van der Vlist wil niet zo ver gaan. "We hebben niet uit het veld te horen gekregen dat er onvrede is over het beheer van stations", zei hij in antwoord op vragen van Kamerleden tijdens een technische briefing van het rapport.

Hij stelde vast dat het over het algemeen best goed gaat met het Nederlandse spoor. Op dit moment adviseert de commissie een aantal no-regretmaatregelen te nemen, zoals single check-in/check-out. In 2019, wanneer het tijd is voor de evaluatie van de concessie hoofdrailnet, is het aan de politiek om een richtinggevende beslissing te nemen die eventueel in 2025 kan leiden tot een nieuwe koers. Maar ook dan is het advies om geen onomkeerbare beslissingen te nemen.

Het niet geven van aanbevelingen vond de commissie overigens een lastige opgave: "We wilden heel graag, maar de Kamer stond ons dat niet toe. Dat was soms wel moeilijk."