Na het beschikbaar komen van nieuwe of verbeterde railinfrastructuur moet NS daarop zo snel mogelijk meer of snellere treinen laten rijden. Dat staat in de concept-ontwerpvervoerconcessie voor het hoofdrailnet 2015-2025. Het is voor het eerst dat het Rijk die eis stelt aan NS. De afgelopen jaren bleef het gebruik van nieuwe infrastructuur beperkt, zoals op de spoorverdubbeling Amsterdam–Utrecht, de HSL tussen Amsterdam en Breda, en op de Hanzelijn (Lelystad–Zwolle).

NS moet de komende tien jaar ook stap voor stap de frequentie verhogen op de as Amsterdam–Utrecht–Eindhoven, het drukste stuk van de A2-corridor. De vervoerder mag het moment laten afhangen van de marktontwikkelingen. De beoogde frequentie van zes Intercity’s en zes Sprinters per uur staat overigens nergens in de concessie.

Uit de voorlopige concessie blijkt dat het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) meer regie gaat voeren en dat regionale ov-autoriteiten mogen gaan meepraten. Zo stelt IenM elk jaar enkele beleidsprioriteiten voor het vervoerplan van NS. Voor provincies, stadsregio’s (of hun opvolgers) komen er ‘spoortafels’ per landsdeel.

Net als alle andere vervoerders moet NS actuele data over het treinverkeer gaan leveren aan het project Nationale Data Openbaar Vervoer, per ingang van 1 januari 2015. Uit dit NDOV putten bouwers van app’s hun actuele reisinformatie. Ook moet NS inzichten en data uit de OV-chipkaart delen met IenM. Die gegevens zijn vertrouwelijk ‘zolang niet voor alle vervoerders de wettelijke verplichting geldt dat deze data openbaar worden gemaakt’.

Andere wensen van buiten de spoorsector zijn niet vertaald in harde eisen. Zo is het de bedoeling dat NS met andere vervoerders treindiensten ontwikkelt die beginnen in het ene concessiegebied en eindigen in het andere concessiegebied. Dat is een vage verwijzing naar het voorstel Aansluiten en versterken van de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (van de regionale railvervoerders Arriva, Connexxion, Syntus en Veolia). Het pleidooi van deltacommissaris Wim Kuijken om NS te verplichten tot onderaanbesteding van Sprinters lijkt door te klinken in de formulering dat het ‘NS is toegestaan voor de uitvoering van deze concessie derden in te schakelen’.

Ander nieuws uit de concessie:

• De teruggekeerde Beneluxtrein stopt vanaf 2017 niet meer in Dordrecht en Roosendaal maar in Breda en Noorderkempen (België).
• Nieuwe Sprinters krijgen bij één deur een kleinere spleet met het perron, zodat mensen in een rolstoel zelf naar binnen kunnen.
• De NS-concessie wordt opgenomen in de jaarlijkse, landelijke OV-Klantenbarometer van het kenniscentrum CROW KpVV.