Voor veel mensen in Nederland is bereikbaarheid vanzelfsprekend. Even op de fiets stappen om boodschappen te doen of de bus nemen naar het werk of school is een dagelijks ritueel. Maar voor sommigen is het bereiken van hun bestemming niet zo vanzelfsprekend. Het KiM-onderzoek ‘Beperkt bereikbaar: een kwalitatieve studie naar bereikbaarheidsarmoede’ toont aan dat diverse problemen een barrière kunnen vormen voor mensen om werk, voorzieningen, familie en vrienden te bereiken.
Beperkte bereikbaarheid in beeld
Het onderzoek laat zien dat mensen met bereikbaarheidsproblemen diverse vormen van barrières kunnen ervaren. Zo kunnen er problemen zijn bij het vervoer zelf, zoals weinig of slecht toegankelijke haltes, een lage frequentie van het openbaar vervoer, overvolle bussen tijdens spitstijden of een onveilige infrastructuur. Ook beperkte voorzieningen in de buurt of geen betaalbare woning nabij de gewenste woonlocatie kunnen een rol spelen.
Persoonlijke verhalen illustreren problemen
Het onderzoek maakt gebruik van persoonlijke verhalen van stedelingen en mensen uit de regio om de ervaringen met bereikbaarheidsproblemen en de gevolgen ervan voor deelname aan de samenleving te illustreren. De verhalen variëren van mensen die niet kunnen fietsen en daardoor beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid tot mensen die afhankelijk zijn van anderen om op hun bestemming te komen.
Gevolgen van bereikbaarheidsproblemen
Het onderzoek laat zien dat bereikbaarheidsproblemen kunnen leiden tot verminderde deelname aan de maatschappij. Mensen vinden vaak manieren om toch aan activiteiten mee te kunnen doen, maar dit kost soms veel tijd, geld en moeite. Vooral met hulp van anderen weten zij hun bestemming te bereiken. De directe gevolgen voor hun ervaren deelname aan de maatschappij lijken daardoor beperkt, maar toch ervaren zij minder sociale contacten en beperkingen in werk, school en studie of bij zorg. Door de beperkte reisopties hebben zij minder keuzes in activiteiten en bestemmingen en zijn ze kwetsbaar voor veranderingen.
Grenzen tussen bereikbaarheidsproblemen en -armoede
Het ontbreken van concrete bereikbaarheidsdoelstellingen maakt het lastig om de grens tussen acceptabele bereikbaarheidsproblemen en ongewenste bereikbaarheidsarmoede te bepalen. Bereikbaarheidsindicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen geven wel houvast, maar kunnen niet alle vormen van bereikbaarheidsarmoede in kaart brengen.
Samenwerking noodzakelijk
Mobiliteitsbeleid alleen is niet voldoende om bereikbaarheid voor iedereen te realiseren. Er zijn dwarsverbanden met andere beleidsterreinen zoals zorg, onderwijs en wonen die ook van invloed zijn op de bereikbaarheid. Daarom is samenwerking met andere departementen en overheden noodzakelijk om bereikbaarheidsproblemen aan te pakken. Concrete bereikbaarheidsdoelstellingen en -indicatoren op basis van bijvoorbeeld reistijd tot bestemmingen zijn essentieel om inzicht te krijgen in de omvang van de problematiek en de effectiviteit van maatregelen. Alleen zo kan bereikbaarheid voor iedereen worden gerealiseerd, zodat iedereen volwaardig kan deelnemen aan de samenleving.

foto: Shutterstock
Meest gelezen vandaag
Meer artikelen met dit thema
Doorbraak op het spoor: vakbondsleden CNV keuren cao-voorstel goed
14 jul om 12:00 uurEr is een doorbraak op het spoor: leden van vakbond CNV hebben maandagochtend ingestemd met het eindbod van NS…
GVB start aanbesteding aanschaf 78 nieuwe trams
10 jul om 09:50 uurDe Vervoerregio Amsterdam heeft aan het GVB opdracht gegeven om te starten met de aanbesteding voor de aanschaf…
Kamermeerderheid tegen bezuinigingen op regionaal openbaar vervoer
2 jul om 11:07 uurDe motie die de regering oproept om 225 miljoen van de voorgenomen bezuiniging van 335 miljoen euro op het…
Concessie Amsterdam wederom gegund aan GVB
1 jul om 09:15 uurGVB mag de concessie Amsterdam blijven verzorgen, heeft het het dagelijks bestuur van…
Vervoerregio’s maken bezwaar tegen bezuiniging op het ov
23 jun om 10:47 uurDe Vervoerregio Amsterdam en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag hebben officieel bezwaar ingediend bij het…
Twee inschrijvers voor nieuwe ov-concessie in Oost-Brabant
19 mei om 14:57 uurArriva en EBS hebben een bieding uitgebracht op de nieuwe ov-concessie in Oost-Brabant. Arriva is de huidige…
Goan-fiasco kost 1,4 miljoen
15 mei om 14:10 uurWe schreven al eerder over het gebrek aan animo voor de Twentse ov-app 'Goan', waarin Twente ov- en Wmo-vervoer…
Meer onveiligheid door streng overwegbeleid
2 apr om 11:16 uurHet overwegbeleid voor spoorwegen is sterk gericht op verbetering van de veiligheid…