Het Verdrag van MaaS krijgt een vervolg

dinsdag 19 december 2017

timer 4 min

De Jonge Veranderaars organiseerden deze zomer de Summer Challenge. Zeven weken lang werkten tien teams van jonge medewerkers uit de mobiliteitssector, die elkaar ervoor niet kenden, aan een vraagstuk rondom het hot (maar nog niet echt happening) topic Mobility as a Service (MaaS).

Vier gelukkige teams mochten na afloop onder begeleiding van Railforum verder werken aan het realiseren van hun idee. Een van die teams heet Het Verdrag van MaaS (.pdf). Wij kregen als opdracht duidelijk te maken wat de basisstappen zijn om tot een MaaS-systeem te komen. De bedachte oplossing is geïnspireerd op de gebeurtenissen in 1992 in Maastricht, waarbij de Europese naties de basis legden voor hun onderlinge samenwerking.

Niet telkens opnieuw afspraken maken
Belangrijkste uitgangspunt in 1992 was dat voor alle Europese verdragspartners in één keer alles wordt geregeld, zodat ze niet meer voor elk doel met 27 partners afspraken moeten maken. Hetzelfde willen wij voor de mobiliteitsmarkt. Welwillende partners weten elkaar nu wel te vinden, maar niet allemaal tegelijkertijd. Gevolg is dat de meeste Mobility-as-a-Service-pilots niet echt slagen doordat maar een beperkt aantal partners meedoet. Daardoor moet de reiziger soms zelfs extra stappen zetten voor zijn normale reisvragen en betalingen.

Het is wat ons betreft tijd voor een ontkoppelde vorm van MaaS, waarbij de aanbieders de techniek volgen, in plaats van andersom. Tijd voor een afspraak waarmee iedereen uit de voeten kan, en geen zorgen heeft over delen van bedrijfs- of privacygevoelige informatie. Met daarachter de (Rijks-)overheid die zichzelf zo organiseert dat het niet meer onbedoeld single-modal transport bevordert; autobezit en -lease dus. Waardoor het nu zeer onvoordelig is voor die reizigers om eens wat anders te proberen.

Het wordt tijd dat de reiziger alle reisvormen krijgt gepresenteerd zonder dat hij op de hoogte hoeft te zijn van de aard van de samenwerking, laat staan van de achterliggende techniek. Zoeken en boeken zoals nu, maar dan over modaliteiten heen, zonder gedoe.

Het Verdrag van MaaS

Ondertekenaars onderschrijven gelijkheid van alle reizigers en aanbieders. De aanbieders werken niet alleen samen ter bescherming van de eigen belangen, maar juist ook automatisch aaneengeschakeld. Deze vorm van belangeloze samenwerking is gebaseerd op het hanteren van uniforme standaarden. Ondertekenaars gaan deze standaarden samen vaststellen.
Ondertekenaars stellen hun dienstverlening open voor vindbaarheid en betaling via een onafhankelijke blockchain. Een serie technische protocollen maakt dat een mobiliteitsvraag automatisch en parallel wordt uitgezet naar alle aangesloten aanbieders.
Het protocol is een kwestie van eenmalig goed regelen. Ondertekenaars committeren zich aan de MaaS-motor, een beperkte gegevensoverdracht met klanten via één taal.
Ondertekenaars bevorderen keuzemobiliteit en spannen zich in om de eenzijdige bevoordeling van de auto via het huidige belastingstelsel uit te bannen. Hiervoor moet het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat samenwerken met het ministerie van Financiën.
Ondertekenaars streven ernaar de prikkel te elimineren die het persoonlijke bezit of het leasen van één vervoerwijze beloont. Dit werkt inefficiëntie en lange stilstand van vervoermiddelen in de hand.
De overheid staat toe enkel te kunnen kiezen voor vormen van mobiliteit in bepaalde gebieden om duurzaamheid en leefbaarheid te bevorderen. Voorwaarde is dat betrouwbare verbindingen mogelijk zijn.
Werkgevers moeten beseffen dat allround bereikbaarheid niet meer zo noodzakelijk is als vroeger. En dat lease slechts een van de vele keuzes is.
Gemeenten laten de vaste parkeernorm los. In plaats daarvan komt maatwerk. Werkgelegenheid zonder bijbehorende parkeergelegenheid is bepaald geen schande.
Reizen is een sociale aangelegenheid. Stimuleren van delen in plaats van bezitten creëert verbinding. Delen stimuleert bovendien het maken van slimme keuzes.
Ondertekenaars zoeken naar manieren om werkgevers en werknemers te stimuleren om meer flexibiliteit in werktijden in te richten, zodat we beter kunnen omgaan met schaarse ruimte en middelen op kantoor en onderweg. Delen maakt mogelijk dat we gezamenlijk met minder middelen toe kunnen, en dat onze omgeving dus efficiënter en leefbaarder kan worden ingericht. Dit kan mogelijk worden door slim te sturen op aanbod (beschikbaarheid van mobiliteit) én op vraag (benodigdheid van mobiliteit).