Spoor 25 jaar geleden gedecentraliseerd

vrijdag 2 juni 2023

Het eerste gedecentraliseerde spoortraject van Nederland bestaat 25 jaar. In 1998 ging Oostnet, de voorganger van Syntus, rijden op het traject Almelo - Mariënberg. De hoofdrolspelers van toen kwamen 24 mei bijeen voor een jubileumfeestje, wat tevens de kick-off vormde van een driedelige podcastserie.

“Het voelt een beetje als een 25-jarig huwelijk”, zegt Frank van Setten tijdens een korte speech in stationsgebouw ‘Spoor 7’. Van Setten was een kwart eeuw geleden regiodirecteur bij Oostnet en ervoor verantwoordelijk dat de vervoerder de eerste regionale treindienst ging rijden die openbaar werd aanbesteed. Dat was in 1998 een mijlpaal voor de ontwikkeling van het ov in Nederland, maar ook het startsein voor meer concurrentie op het Nederlandse spoor. Een jaar later richtte Van Setten het nieuwe ov-bedrijf Syntus op (nu Keolis).

frank
Frank van Setten was destijds regiodirecteur bij Oostnet. Nu is hij adviseur bij Arriva. © Arriva

Hoofdrolspelers

Volgens Van Setten horen bij een huwelijksjubileum ook getuigen. Oud-minister Annemarie Jorritsma is verhinderd, maar overige hoofdrolspelers van destijds en nu zijn er wel: Hans Huizinga (oud-directeur NS), Twan Spapens (oud-Railned/ProRail), Gerald Zwarthoff (provincie Overijssel), Gerrit Niezink (Regio Twente), Chris de Goede (reizigersvereniging ALMA), Hans de Vroome (oud-algemeen directeur Oostnet) en Piet van der Neut (oud-buschauffeur en machinist).

Net als Jieskje Hollander, regiodirecteur Oost bij Arriva. Hollander: “Het loont dat de geschiedenis wordt herinnerd, juist op een moment dat liberalisering van het spoor weer een discussiepunt is. In 1998 groeide ik nog op in Franeker. Daar was waarschijnlijk geen treinverkeer meer geweest zonder liberalisering van het spoor.”

oud
Oostnet werd in 1998 actief op het traject Almelo - Mariënberg. © Arriva

Minister Jorritsma wilde destijds namelijk achttien verliesgevende regionale spoorlijnen opheffen door heel Nederland. NS werkte daar graag aan mee, vertelt voormalig NS-topman Huizinga na afloop: “Wij wilden graag van die verliesgevende lijnen af.” Maar onder aanvoering van De Goede werd er een stokje voor gestoken dat de treindienst Almelo - Mariënberg definitief verdween.

Oostnet sprong in, onder aanvoering van Frank van Setten die zijn sporen in het busvervoer al had verdiend. “Ik moest alles over treinen nog leren, een jaar later ontstonden Noordnet en Syntus pas.” In amper tien weken tijd werden dienstregelingen opgesteld en buschauffeurs opgeleid tot machinist, waaronder de aanwezige Piet van der Neut.

piet
Piet van der Neut (rechts) reed vroeger als machinist op het traject Almelo - Mariënberg namens Oostnet. © Arriva

Podcast

Alle aanwezigen nemen ook deel aan de driedelige podcast ‘á la Andere Tijden’. Harm Geels, hoofd corporate communicatie bij Arriva, wilde graag stilstaan bij het 25-jarig jubileum en nam contact op met Van Setten, die nog altijd als adviseur voor Arriva actief is. Samen kwamen zij op het idee voor de podcast, die in drie afleveringen wordt uitgebracht.

De eerste en tweede aflevering van dit inspirerende verhaal over het verleden, het heden en de toekomst van het Nederlandse spoor is nu te luisteren op Spotify en via de website van Arriva. Het laatste deel komt 7 juni online. 

Meer artikelen met dit thema

Balanceren tussen sociale en technische bereikbaarheid

9 okt 2023

De rol van traditioneel ov in Nederland (per bus, trein, tram en metro) verandert. Recente projecten en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Geen geïnteresseerden in busconcessie Zeeland

5 okt 2023

In december 2024 loopt de huidige busconcessie van Connexxion in Zeeland af. Dat betekent dat vervoerders zich…

Lees verder »
person_outlineBlog

Opmerkelijke keuzes rond nieuwe Hrn-concessie

8 sep 2023

De demissionaire regering heeft op een aantal punten opmerkelijke keuzes gemaakt rond de voorgestelde…

Lees verder »

Minder bushaltes alléén niet gelijk aan minder bereikbaarheid

14 aug 2023

Dat steeds meer bushaltes verdwijnen is een feit. Maar dat betekent niet per se dat de bereikbaarheid…

Lees verder »

Vervoerders willen meer flexibiliteit in contracten

27 mrt 2023

Corona zette de wereld op zijn kop en sindsdien is het niet meer rustig geworden. Het zijn uitzonderlijke…

Lees verder »

Beleidskeuzes blijven achter bij nieuwe ontwikkelingen

16 mrt 2023

Het gedrag van opdrachtgevers is sinds…

Lees verder »
descriptionArtikel

GroenLinks en PvdA willen gratis ov voor de armen

13 feb 2023

GroenLinks en PvdA willen dat er experimenten komen waarin de armen gratis mogen reizen met het ov, dit zou dan…

Lees verder »
concessieposter 2023
flash_onNieuws

CROW publiceert concessieposter 2023

16 jan 2023

Het ov-landschap is ook in 2022 weer veranderd en verandert in 2023 verder. Om overzicht te bieden rond lopende…

Lees verder »