Arnhem krijgt trolleybus op batterijen

woensdag 10 december 2014
timer 4 min

Het bedrijf EL-KW gaat in Arnhem een gelede trolleybus ombouwen,  zodanig dat hij eind 2015 ook op batterijen kan rijden. Los van de draad wil Arnhem de regio in.

De gemeente Arnhem heeft grootse plannen met uitbreiding van trolleynet aan de uiteinden, waar de trolleybus van de draad gaat en op batterijen verder rijdt. De ambitie van SP-wethouder Alex Mink is een sternet van trolleylijnen dat Arnhem over vijftien jaar verbindt met omliggende dorpen en steden, waaronder Nijmegen en Wageningen. In 2016 zou de trolleybus al op batterijen kunnen doorrijden naar station Elst, als het aan Mink ligt. “Dan kunnen we de streekbus inkorten en bieden we meer kwaliteit.”

Hermes
Het Nijmeegse bedrijf EL-KW bv, verhuist per 1 januari naar Arnhem en gaat daar een eerste prototype Trolley 2.0 bouwen. EL-KW is de Nederlandse tak van de Vayon green power Group. Het bedrijf maakt elektrische en hybride aandrijflijnen voor auto’s, bedrijfswagens en trucks. Van Hermes koopt El-KW twee gelede Van Hool-trolleybussen waarin batterijen en mogelijk ook ultracondensatoren worden gebouwd. De trolley moet minstens 10 kilometer op batterijen kunnen rijden.

"Met trolley hebben we tramkwaliteit voor een tiende van de kosten."

“Wij gaan substantieel investeren in trolley”, zegt wethouder Mink, “ondanks de enorme bezuinigingen die op ons afkomen. Met trolley hebben we tramkwaliteit voor een tiende van de kosten. Met de elektrische bus van 12 meter is in Europa al de nodige ervaring opgedaan. Wij gaan als eerste experimenteren met een gelede bus van 18 meter op batterijen. Als alles goed gaat kan de provincie Gelderland straks de aanbesteding van het nieuwe materieel op zich nemen. De provincie neemt het ov van ons over per 1 januari en ziet dit project helemaal zitten.”

Euregio Rijn-Waal
Arnhem bereidt samen met de Duitse steden Osnabrück, Solingen, Krefeld en Düsseldorf – én Amsterdam – een project voor in het kader van de Euregio Rijn-Waal, dat met Europese subsidie zal worden gefinancierd. Mink: “In 2018 willen we van start met het verfijnen van de aandrijftechniek voor de trolley op batterijen. Dat project gaat ons miljoenen kosten. Maar we lopen hiermee voorop. Duitsland kijkt nu naar Arnhem.”

Alex Mink is ervan overtuigd dat het rijdend opladen van de batterijen via de bovenleiding de juiste techniek is. “Opladen via inductie met platen in de weg is duur en storingsgevoelig. En het kost te veel tijd, ongeveer 6 minuten. Voor het stilstaand laden via het dak bij een halte geldt hetzelfde. We gaan overigens wel transformatoren bijplaatsen voor de bovenleiding, vooral bij het station. Dat was toch al nodig omdat het aantal passagiers toeneemt.”

"Een tramnet wordt op een gegeven moment een molensteen om de nek van een kleine stad. Dan zeg ik: denk tram, doe trolley."

Met verwondering kijkt Mink naar Franse steden met een omvang van Arnhem, ongeveer 150.000 inwoners, die tramlijnen aanleggen. “Voor tram heb je minstens 300.000 inwoners nodig. De aanleg is door subsidies meestal geen probleem. Maar exploitatie en onderhoud worden op een gegeven moment een molensteen om de nek van zo’n stad. Dan zeg ik: denk tram, doe trolley. Zelfs een stad als Leeds (450.000 inwoners, CS) heeft de plannen voor een tramnet laten varen en gaat nu een trolleynetwerk aanleggen.”

24 meter
Intussen is EL-KW druk bezig met de ontwikkeling van een universele aandrijflijn die in allerlei typen voertuigen is te monteren, van vrachtwagen, tot minibus. Jeroen Geurts van EL-KW kan nog niet zeggen welke componenten worden gebruikt voor de ombouw van de trolleybus. “De batterijen stemmen we af op het aantal keren dat ze moeten worden opgeladen. Dat let nauw. Als dat goed lukt moeten we ook een 24-meter trolleybus op batterijen kunnen bouwen.” Wethouder Mink vult aan: “Dan bied je pas echt tramkwaliteit.”

Lees ook:
Dubbelgelede trolley wordt serieus werk
Arnhem wil dubbelgelede trolleys en gedeeltelijke bovenleiding

Met verwondering kijkt Wethouder Mink naar Franse steden en vooral wat betreft de kosten. Ik kijk met verwondering naar Arnhem: weer voorbeeld van Holland op z’n smalst. We gaan in Nederland toch niet weer het wiel opnieuw uitvinden voor een techniek die al 10 jaar oud is?

Zogenaamde dual-powered of hybride trolleybussen rijden al sinds 2005 in China en sindsdien zijn er duizenden van geleverd. Een dual-powered trolleybus kan zowel op bovenleiding als batterijen rijden, afhankelijk van het traject. Tijdens het rijden op de bovenleiding worden de batterijen opgeladen. Zelfs in Kazachstan (Almaty) zijn 200 van deze dual-trolleybussen te bewonderen, geleverd door de busfabrikant Youngman. Maar ook dichter bij huis zijn trolleybussen met batterijen dagelijks te aanschouwen: in Rome rijden al weer jaren Solaris gelede trolleybussen een deel van het traject zonder bovenleiding. Gewoon even kijken op YouTube om te constateren dat het gewoon al bestaat: https://www.youtube.com/watch?v=pTJYsIdZlTg
Behalve Solaris, leveren ook Vossloh-Kiepe en Hess een dual-powered gelede trolleybus.

Dat de firma EL-KW bv nu een prototype voor een dual-trolleybus gaat bouwen voor een techniek die al 10 jaar beproefd en bewezen is komt dan ook lachwekkend over. Dat het hier een primeur voor Europe betreft is natuurlijk onzin. Helaas valt er verder weinig te lachen: volgens de website van EL-KW bedragen de projectkosten 3 miljoen Euro.

Advies aan de gemeente Arnhem: de aankoop van een betrouwbare Chinese dual powered lage-vloer trolleybus voor 225,000 Euro is wellicht nu nog een stap te ver is. Dus koop een retourtje Rome om een dagje te gaan kijken of maak een afspraak met bus leverancier Solaris (of een andere leverancier). U komt dan waarschijnlijk al snel uit op een goedkoper, betrouwbaarder en sneller te realiseren alternatief uit. En de 3 miljoen bespaarde projectkosten kunnen vast wel een betere bestemming krijgen.

"Met trolley hebben we tramkwaliteit voor een tiende van de kosten."
Qua motorgeluid en uitstoot kan ik daar inkomen.
Maar met een trolley heb je - voor de reiziger - nog steeds buscomfort. Iemand die denkt dat een bus dezelfde rijkarakteristieken heeft als een tram, heeft in één van beide nog niet gezeten. Een tram is en blijft superieur op vlak van toegankelijkheid en rijcomfort. Maar uiteraard ook duurder.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

Balanceren tussen sociale en technische bereikbaarheid

9 okt 2023

De rol van traditioneel ov in Nederland (per bus, trein, tram en metro) verandert. Recente projecten en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Geen geïnteresseerden in busconcessie Zeeland

5 okt 2023

In december 2024 loopt de huidige busconcessie van Connexxion in Zeeland af. Dat betekent dat vervoerders zich…

Lees verder »
person_outlineBlog

Opmerkelijke keuzes rond nieuwe Hrn-concessie

8 sep 2023

De demissionaire regering heeft op een aantal punten opmerkelijke keuzes gemaakt rond de voorgestelde…

Lees verder »

Minder bushaltes alléén niet gelijk aan minder bereikbaarheid

14 aug 2023

Dat steeds meer bushaltes verdwijnen is een feit. Maar dat betekent niet per se dat de bereikbaarheid…

Lees verder »
flash_onNieuws

Railforum zoekt ov-organisaties voor Raildagen

20 jul 2023

Al meer dan veertig ov-organisaties meldden zich aan, om op vrijdag 15 en zaterdag…

Lees verder »
flash_onNieuws

Spoor 25 jaar geleden gedecentraliseerd

2 jun 2023

Het eerste gedecentraliseerde spoortraject van Nederland bestaat 25 jaar. In 1998 ging Oostnet, de voorganger…

Lees verder »
flash_onNieuws

Ov-sector vreest 15% afschaling en vraagt Kamer om actie

19 mei 2023

Als de Tweede Kamer niet ingrijpt, dreigt het ov-aanbod tot 2025 met 10 tot 15 procent af te nemen. Dat staat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Vervoerregio Amsterdam geeft gratis ov-kaarten aan lage inkomens

8 mei 2023

In de regio Amsterdam is het nu mogelijk om acht gratis ov-kaarten aan te vragen per adres voor mensen die deze…

Lees verder »