Stadsvervoerders roepen Rijk op tot actie

De Rijksbijdrage voor het openbaar vervoer (de Brede Doeluitkering) daalt al jarenlang, terwijl er ook nog geen nieuwe afspraken zijn over coronasteun voor de periode na september 2022. De stedelijke vervoerders GVB, HTM en RET willen snel met de staatssecretaris Vivianne Heijnen op tafel. Het beleidsterrein 'ov en spoor' behoort tot haar takenpakket.

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) maakte onlangs bekend dat de Brede Doeluitkering (BDU) tussen 2008 en 2021 met 15 procent is gedaald, terwijl reizigersaantallen (los van de coronacrisis) in deze periode behoorlijk groeiden. Vanuit de BDU krijgen GVB, HTM en RET geld van de verantwoordelijke vervoerregio’s voor beheer, onderhoud, exploitatie en uitbreiding van het openbaar vervoer.

De gedaalde BDU komt voort uit het feit, dat tijdens de economische crisis in 2015 werd besloten om de BDU niet langer te indexeren. Dat vertelde Christel Mourik, directeur van Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) in oktober 2021 in OV-Magazine. “Sinds enkele jaren indexeert het Rijk wel weer, maar het indexatieverschil is in 2021 al opgelopen tot 15 procent. We ontvangen dit jaar 500 miljoen euro, terwijl dat 575 miljoen had moeten zijn.”

Tijd voor ambitieuzere agenda

Volgens de stedelijke vervoerders is het nieuwe kabinet van plan de BDU-bijdrage te verhogen, omdat ook in Den Haag bekend is dat er onvoldoende middelen beschikbaar zijn. Het ministerie van IenW liet al eens onderzoeken dat 1 tot 1,5 miljard euro extra nodig is voor beheer en onderhoud, terwijl het vorige (demissionaire) kabinet op Prinsjesdag nog 300 miljoen euro extra beschikbaar stelde.

Echte ambitieuze beslissingen werden destijds doorgeschoven naar een nieuw kabinet. Steven van Eijck, voorzitter van de Mobiliteitsalliantie, zei hierover toen: “Het is hoog tijd dat mobiliteit hoger op de agenda komt en dat het nieuwe kabinet met een ambitieuze investeringsagenda komt." De stadsvervoerders laten nu weten snel met de opdrachtgevers en staatssecretaris Heijnen in gesprek te willen.

Nieuwe coronasteun nodig

Daarnaast loopt in september 2022 de beschikbaarheidsvergoeding, de huidige coronasteunregeling, af. GVB, HTM en RET willen ook daarover snel om tafel met de staatssecretaris. “Het is van belang om ruim voor september helder te hebben over welke middelen wij kunnen beschikken (via BDU en coronasteun) en wat dat betekent voor onze reizigers”, schrijven zij.

"Duidelijke afspraken zijn niet alleen nodig voor de continuïteit van GVB, RET en HTM na september, maar ook voor de komende jaren”, gaan zij verder. “Hoe eerder we daarover duidelijkheid hebben, hoe beter, want het opstellen van een dienstregeling en het plannen van alle inzet (menskracht, voertuigen, onderhoud) die daarbij komt kijken vraagt tijd.”