Stationschefs kunnen zelfsturend alternatief zijn bij computerstoringen   

maandag 16 mei 2022
Den Haag CS

Rolf van Lieshout onderzocht wat er gebeurt als mens en materieel decentraal worden aangestuurd op basis van lokale beslisregels door een stationschef

Bij massale treinuitval als gevolg van computerstoringen tijdelijk overstappen op spoorboekloos rijden tussen stations onder ‘handmatige’ aansturing door stationschefs. Dat zou best mogelijk kunnen zijn, zo blijkt uit het promotieonderzoek van Rolf van Lieshout aan de Erasmus School of Economics. Een ‘zelfsturend spoorsysteem’ noemt hij het waarop kan worden teruggevallen wanneer centrale aansturing uitvalt, terwijl personeel en materieel beschikbaar zijn.  

Redactie

Van Lieshout: “Ik heb onderzocht wat er gebeurt als mens en materieel decentraal worden aangestuurd op basis van lokale beslisregels. Deze beslisregels zijn eenvoudig toe te passen door een hiertoe opgeleide ‘stationschef’ en hangen dus niet af van technologie.” Enige technische voorwaarde is wel dat de seinen werken en bediend kunnen worden. Deze manier van besturen is radicaal anders dan de huidige manier van werken van NS en ProRail, erkent Van Lieshout,  en zal dan ook niet van vandaag op morgen worden ingevoerd. Ook zijn er nog meer en ook grootschaliger simulatiestudies nodig, aldus de promovendus. “Ik heb voor mijn onderzoek alleen relatief kleine delen van het Nederlandse netwerk in mijn experimenten meegenomen.”

Centrale planningssystemen

Toch kan zijn onderzoek van nut zijn, verwacht Van Lieshout, om bij centrale informatie- en communicatiecalamiteiten, waarbij wel mens en materieel beschikbaar zijn, reizigers veilig van station naar station te laten reizen. Storingen in de centrale planningssystemen met massale treinuitval als gevolg komen sporadisch voor, maar bijvoorbeeld nog op 3 april, met grote impact voor reizigers.  

Zelfsturend spoorsysteem

Van Lieshouts onderzoek richtte zich in feite op een alternatief ‘zelfsturend spoorsysteem’ waarbij treinen en personeel kunnen worden ingezet onafhankelijk van de centrale bijsturing. Zonder dienstregeling worden materieel en personeel op de eindstations toegewezen aan ritten op basis van lokaal beschikbare informatie. Hierbij is geen communicatie tussen verschillende stations of met de centrale bijsturing. “De stationschef weet welke treinen en welke machinisten er beschikbaar zijn en bepaalt dan waar een trein heen moet, hoe laat deze vertrekt en welke machinist de trein rijdt”, zo legt de onderzoeker uit. “Zij maken de afweging op basis van simpele protocollen en compleet onafhankelijk van moderne technologie.”

Microscopisch model

In zijn onderzoek begon Van Lieshout met een simpel model van een zelfsturend treinnetwerk, dat hij steeds verder uitbouwde uit als bleek dat er geen opstoppingen ontstonden. Op een deel van het spoornetwerk liet hij uiteindelijk een microscopisch model op los. Zo’n model is complex, want er zitten alle sturende elementen in zoals seinen en wissels en ook eigenschappen van de trein zoals de remweg. “In onze experimenten observeerden we dat het treinverkeer steeds altijd redelijk op gang bleef en ontstonden er bijvoorbeeld geen grote opstoppingen.” Wel ondervinden reizigers in deze toepassing nog hinder omdat ze hun reizen niet kunnen plannen en het aantal treinen per uur ook lager dan normaal zal zijn, stelt Van Lieshout tot slot.

Rolf van Lieshout promoveerde op 13 Mei 2022 op zijn proefschrift ‘Integration, Decentralization and Self-Organization: Towards Better Public Transport’. Zie ook:  https://www.erim.eur.nl/people/rolf-van-lieshout/

De gedachte achter deze studie komt doordacht over. Natuurlijk lijkt dat vreemd als men kijkt naar de situatie in de Randstad. Als men echter landsdelen neemt en die op zich bekijkt dan is er veel mogelijk. Als de NS het treinverkeer geheel stillegt zoals onlangs, dan zit heel Zeeland vast, terwijl de lijn tot Roosendaal eenvoudig te organiseren valt. Ook nog slechts 1 vervoerder. Limburg moet ook goed kunnen evenals de noordelijke provincies. Zo opbouwend komt men een heel eind.

Reactie toevoegen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Lelylijn tussen Noorden en Randstad kost 10 miljard meer

23 sep om 10:03 uur

De aanleg van de Lelylijn, een nieuwe treinverbinding tussen Noord-Nederland en de Randstad, heeft een flinke…

Lees verder »
descriptionArtikel

Fors verlies voor NS: honderden banen op de tocht

5 aug om 09:17 uur

NS heeft in de eerste helft van 2024 een operationeel verlies van 109 miljoen euro geleden. Om kosten te…

Lees verder »
descriptionArtikel

Drielandentrein eindelijk op de rails

2 jul om 10:09 uur

De eerste drielandentrein is zondag 30 juni vanaf Aken vertrokken richting Luik via Heerlen, Valkenburg,…

Lees verder »
descriptionArtikel

ProRail aangesloten op onlineplatform van NDW

1 jul om 15:08 uur

Maandag 24 juni zetten CEO John Voppen en Frederik Zevenbergen, lid Raad van Toezicht van het NDW en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Fiets en trein, een verstandshuwelijk?

27 jun om 08:05 uur

Verkeerskundige Jan Ploeger is eigenlijk zijn hele leven al bezig geweest met…

Lees verder »
descriptionArtikel

Gebrek aan animo voor Twentse reisapp Goan!

17 mei om 09:00 uur

Vanwege gebrek aan animo is de Twentse reisapp Goan! niet meer te gebruiken. Gemeentes staken tonnen in de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bijna 100 miljoen voor elektrische treinen van en naar Zutphen en Hardenberg

16 apr om 15:36 uur

Tussen Almelo en Hardenberg en tussen Zutphen en Oldenzaal rijden nu nog dieseltreinen, maar daar lijkt…

Lees verder »
descriptionArtikel

Idee voor meer sociale interactie wint wedstrijd van Rover en NS

8 apr om 14:46 uur

Rover organiseerde de wedstrijd Reizigerscadeau in samenwerking met NS om iets te doen voor treinreizigers,…

Lees verder »