De waarde van nabijheid voor mens en klimaat

dinsdag 3 juni 2025
logo OV-Magazine

In deze twintigste notitie van het Laboratorium Verantwoorde Mobiliteit geven Igor Koster, Max Olzheim en Hans Jeekel hun visie over waarom structurele aandacht voor nabijheid essentieel is voor een leefbare, eerlijke en duurzame samenleving.

Nabijheid – het dagelijks leven kunnen organiseren binnen korte afstanden – is geen luxe, maar een randvoorwaarde voor een duurzame, sociaal rechtvaardige en leefbare samenleving. Toch wordt deze cruciale bouwsteen nog altijd onvoldoende meegewogen in ruimtelijke plannen en mobiliteitsbeleid.

Het huidige beleid is sterk verkokerd. Voorzieningen worden per sector gepland – onderwijs hier, zorg daar, werk elders – zonder oog voor het grotere geheel. Nabijheid, of zelfs bereikbaarheid in brede zin, speelt in de formele besluitvorming zelden een rol van betekenis. Daardoor ontstaan hardnekkige blinde vlekken, met name voor mensen zonder auto of met beperkte middelen, zoals lager opgeleiden in perifere regio’s.

Tegelijkertijd zien we hoe werklocaties steeds vaker verrijzen langs snelwegen – goed bereikbaar met de auto, maar nauwelijks met OV of fiets. Natuurgebieden verdwijnen daarbij vaak letterlijk en figuurlijk uit beeld van mobiliteitsprofessionals. Het resultaat: meer afhankelijkheid van de auto, grotere ongelijkheid, en gemiste kansen voor duurzaamheid.

In grote mate is nabijheid ook een ruimtelijke opgave. De huidige woningbouwopgave biedt daarom juist nu een unieke kans om nabijheid opnieuw vorm te geven. Deze notitie ‘De waarde van nabijheid voor mens en klimaat ‘ beoogt een eerste stap te zetten richting het verbinden van domeinen die nu vaak gefragmenteerd worden geanalyseerd.


(Bron: Laboratorium Verantwoorde Mobiliteit)

Klik hier voor de volledige notitie, of abonneer op de nieuwsbrief van Laboratorium Verantwoorde Mobiliteit, zo blijft u altijd op de hoogte van inspirerende publicaties en initiatieven.

Klik hier om de voorgaande notities te lezen.

Meer artikelen met dit thema

Wim van de Camp Vivianne Heijnen
flash_onNieuws

Scheidend ambassadeur Europees Jaar van het Spoor: “Nu momentum voor de Internationale trein”

10 mei 2022

“Als we de Europese treinverbindingen willen verbeteren, moeten we niet blijven overleggen, maar doorpakken. Er…

Lees verder »
OV-Magazine Lamar van Frederikslust
descriptionArtikel

Een kijkje in de keuken bij… Goudappel

3 mei 2022

Wie zijn de mensen die het ov in Nederland draaiende houden? Dit jaar gaat OV-Magazine op onderzoek uit. Deze…

Lees verder »
flash_onNieuws

NS en ProRail vragen Amersfoort om spreiding

19 apr 2022

NS en ProRail vragen de politieke partijen in Amersfoort om spreidingsafspraken te maken met regionale…

Lees verder »

Noodconcessies blokkeren vernieuwing in het ov

27 jan 2022

Met het huidige systeem van noodconcessies worden broodnodige ontwikkelingen in het ov vertraagd. Door van…

Lees verder »
flash_onNieuws

Snelbus lijkt beste optie rond Schiphol

24 jan 2022

Een vernieuwd snelbussysteem (Bus Rapid Transit, BRT) tussen Haarlem, Schiphol en Amsterdam is de beste ov-…

Lees verder »
flash_onNieuws

Nieuwe faunapassages bij spoorlijnen goed voor dieren

5 okt 2021

Movares deed twee jaar onderzoek naar faunapassages in twee natuurgebieden, om te meten hoe spoorlijnen…

Lees verder »

Een verkenning om ov en doelgroepenvervoer te integreren

3 aug 2021

De samenwerking tussen de werelden van het doelgroepenvervoer en het openbaar vervoer kan beter, door beide…

Lees verder »
Rli wil integraler bereikbaarheidsbeleid
flash_onNieuws

Rli wil integraler bereikbaarheidsbeleid

12 feb 2021 timer3 min

Niet-infrastructurele oplossingen moeten een grotere rol spelen in het bereikbaarheidsbeleid van het Rijk. Dat…

Lees verder »