Cradle-to-cradle verduurzaming staat voorop bij Volvo Bus

De maatschappelijke bewustwording over klimaatverandering groeit, vertelt Bas Dubois. De directeur van Volvo Buses Benelux ziet de belangstelling voor de herkomst en verwerking van materialen in de productieketen toenemen en denkt dat hergebruik van batterijen een vlucht neemt. De toekomst is onzeker en daarom moeten bedrijven snel kunnen schakelen.

“De Klimaatakkoorden van Parijs, Glasgow en Sharm-el-Sheikh dragen bij aan een groeiend besef dat we opwarming van de aarde tegen moeten gaan”, begint Dubois. “Tien jaar geleden was er meer argwaan rondom klimaatverandering, inmiddels weten we dat de uitstoot van broeikasgassen en de opwarming van de aarde synchroon lopen. Als we zo doorgaan, hebben we 1,7 aarde nodig.”

Jongere generatie stemt hoopvol

“Jongere generaties zijn veel meer bezig met klimaatverandering, het gaat over hun toekomst”, aldus Dubois – zelf 52 jaar. “Toen ik jong was, was een eigen auto bezitten de droom. Mijn kinderen zijn daar niet mee bezig. Greta Thunberg is een voorbeeld voor jongeren, ze zijn zich bewuster van hun vleesconsumptie en lopen mee bij klimaatprotesten. Mijn generatie zie je daar nauwelijks. Dankzij mijn kinderen gebruik ik af en toe een deelscooter en dan merk ik dat dat heel makkelijk werkt.”

“In de keten groeit de aandacht voor klimaat en duurzaam ondernemen ook. Scandinavische landen en Nederland lopen voorop in hun zero emissie-ambities met bijvoorbeeld batterijmanagementsystemen, vehicle-to-grid-oplossingen en waterstofgebruik. In Noorwegen bestaat zelfs al wetgeving waarin staat dat bedrijven transparant moeten zijn over de complete toevoerketen.”

Levenscyclusanalyses

De groeiende aandacht voor het milieu legt Volvo Bus geen windeieren, omdat het van oorsprong Zweedse bedrijf sinds 1970 al bezig is met uitstootreductie. “Destijds was dat nieuw en vond de industrie dat onnodig, inmiddels is iedereen ermee bezig. Wij gaan een stapje verder en willen het gehele productieproces, van cradle-to-cradle, verduurzamen. Conform de ambities uit de

Klimaatakkoorden wil het hele Volvo-concern in de gehele productieketen, van cradle-to-cradle, in 2050 klimaatneutraal zijn.”

“Dat gaat onder meer over de herkomst van materialen, mensen en de elektriciteit. Dat doen we met levenscyclusanalyses (LCA’s). Een LCA maakt dat inzichtelijk. Hoe worden batterijen geproduceerd? Kunnen ze een tweede leven krijgen? In contracten willen we zekerstellen dat het productieproces eerlijk en duurzaam verloopt. Er bestaat nog geen regelgeving rond LCA’s, dus het moet vanuit onszelf komen. Het is complexe materie, maar bewustzijn begint bij iedere individuele werknemer.”

“Jongeren die bij ons komen werken, geven aan dat ze onze visie op het klimaat belangrijk vinden. De opschaling van elektrisch vervoer heeft impact op ons bedrijf, want de verbrandingsmotor komt steeds minder voor. Dat vraagt om andere kwaliteiten van personeel: met 600 Volt werken in plaats van olie verandert het werk van engineers en monteurs, maar ook het management van de werkplaats.”

Doorontwikkeling batterijen

“Batterijen gaan zo’n tien jaar mee, dus moeten ze gedurende de levensduur van de bus worden vervangen. De eerste generatie busbatterijen wordt de komende jaren zo’n beetje afgeschreven. Die kunnen bijvoorbeeld in het energienetwerk worden gehangen.”

“In Zweden doet Volvo daar nu een aantal projecten mee. In Göteborg staat een flat waarin een aantal batterijen het gehele gebouw van energie voorziet. Een gebouw vraagt een hele andere energiebelasting dan een bus en daardoor kan de batterij daar nog prima mee. We zijn nu toe aan de vierde generatie batterijen en elke keer leren we meer.”

“In de eerste generatie kon je het batterijmanagement moeilijk ontkoppelen, in de tweede generatie was het al modulair. Dat maakt batterijen makkelijker herbruikbaar. De beschikbaarheid van goede batterijen is nu nog beperkt en daardoor is de kWh-prijs nog hoog, maar die markt gaat de komende jaren enorm groeien.”

Onvoorspelbaarheid vraagt om flexibilisering

Allemaal goed en wel, maar ondertussen is de toekomst onzeker. “De wereld staat op z’n kop”, vat Dubois het samen. “Tijdens de coronaperiode kampten we al met schaarste van materiaal, onze bandenleverancier kon op een gegeven moment geen banden meer leveren. Door de oorlog in Oekraïne gingen materiaalprijzen de lucht in, bij sommige toeleveranciers was het karton op. De energieprijzen gaan ook door het dak.”

Daarom vindt Dubois dat bedrijven een flexibele houding moeten aannemen. “We zijn gewend dat de wereld voorspelbaar is, maar die tijd is voorbij. Ik vrees dat de wereld over een jaar nog steeds instabiel is en anders staat er wel weer een ander mondiaal probleem voor de deur. Daarom moeten we flexibeler worden en de toevoer daarop voorbereiden – niet alles bij één leverancier bestellen, maar meer spreiden. Het leven kan snel veranderen, daarom moeten we sneller kunnen schakelen. Nokia deed dat destijds niet en iedereen weet wat daarmee is gebeurd.”

Dit artikel verscheen in Trends 2023. Meer lezen van Trends 2023? Ga naar onze digitale bibliotheek.